Hà thủ ô đỏ

Hà thủ ô đỏ là một dược liệu quý và nổi tiếng ở tác dụng bổ máu, bổ gan thận. Câu nói "Muốn cho xanh tóc đỏ da- Rủ nhau lên núi tìm Hà thủ ô" vẫn được dân gian truyền tai nhau cũng xuất phát từ tác dụng ấy của Hà thủ ô.

Dược liệu Hà thủ ô đỏ

1. Hà thủ ô đỏ là gì?

Hà thủ ô đỏ (Radix Polygoni multiflori) dùng làm dược liệu là Rễ củ phơi hay sấy khô của cây Hà thủ ô đỏ - Fallopia multiflora (Thunb.) Haraldson = Polygonum multiflorum Thunb.), họ Rau răm - Polygonaceae .

2. Đặc điểm thực vật cây Hà thủ ô đỏ

Đặc điểm thực vật Hà thủ ô đỏ

• Dây leo sống nhiều năm, thân mọc xoắn vào nhau, mặt ngoài thân có màu xanh tía, mặt thân trong nhẵn không có lông.
• Lá mọc so le, có cuống dài, phiến lá hình tim hẹp, dài 4- 8 cm, rộng 2,5- 5 cm, đầu nhọn, phía cuống hình tim hoặc hình mũi tên. Mép nguyên hoặc hơi lượn sóng, cả 2 mặt đều nhẵn và không có lông. Lá kèm mòng màu nâu nhạt ôm lấy thân.
• Hoa mọc thành chùm nhiều nhánh, hoa nhỏ, đường kính 2 mm có cuống ngắn 1- 3 mm. Cành hoa màu trắng. Nhị 8 với 3 nhị hơi dài hơn. Bầu hình 3 cạnh, vòi ngắn gồm 3 cái rời nhau. Mùa hoa vào tháng 10, mùa quả vào tháng 11.

3. Bộ phận dùng, phân bố

• Bộ phận dùng của Hà thủ ô đỏ là rễ củ. Củ nhỏ để nguyên, củ to bổ đôi theo chiều dọc hay chặt thành từng miếng to. 
• Hà thủ ô đỏ mọc hoang ở hầu hết các tỉnh miền núi từ Nghệ An trở ra. Hà thủ ô đỏ có nhiều ở Lai Châu, Lào Cai, Hà Giang, Sơn La. Hiện nay Hà thủ ô đỏ được trồng nhiều ở Phú Thọ và một số tỉnh phía Nam như Lâm Đồng, Đắc Lắc, Phú Yên, Bình Định.

3. Thành phần hóa học

Thành phần hoá học chính của củ Hà thủ ô đỏ là Tanin và các dẫn chất anthranoid như acid chrysophanic, emodin, physcion, chrysophanol anthron, rhaponticosid, 2,3,5,4' tetrahydroxystilben 2-O- β-D glucosid.

4. Tác dụng và công dụng của Hà thủ ô đỏ

• Hà thủ ô đỏ được dùng trong y học cổ truyền làm thuốc bổ gan thận, bổ máu.
• Thuốc dùng tốt cho những trường hợp râu tóc bạc sớm, đau lưng mỏi gối, di mộng tinh

Trên đây là một số thông tin tham khảo về Hà thủ ô đỏ, một loại dược liệu quý có nhiều ở nước ta. Hà thủ ô đỏ có hiệu quả khá rõ rệt ở khía cạnh bổ máu và cải thiện các triệu chứng của thận yếu vì vậy hiện nay nhu cầu sử dụng là khá cao. Tuy nhiên Hà thủ ô đỏ trong tự nhiên còn rất ít, vấn đề bảo tồn và phát triển Hà thủ ô đỏ hiện nay đang rất cấp thiết.